Tijdens de Ramp op 1 februari 1953 stond er bij laagwater op zaterdag al meer water in de haven dan anders bij hoogwater. Het was dus niet overbodig geweest dat de vloedplanken in beide doorgangen van de coupure in de zeedijk geschoven waren. Het water stroomde al wel over de kade, maar (nog?) niet het dorp in.

Laat in de avond dreigde de steunbeer midden in de coupure onder het geweld van het water te breken. De kerkklokken luidden. Het dorp zou verdrinken! Tientallen mannen uit het dorp hebben toen met de moed der wanhoop hun lichaamsgewicht tegen de steunbeer en de planken aan weerskanten daarvan gezet. Ze hebben daar enkele uren staan duwen tot het aardappelenschip de LEAD door de woeste golven uit de kade precies voor de bedreigde coupure werd geworpen. Dat gaf de doorslag. Het dorp was gered!

In datzelfde jaar 1953 al verscheen een spannend jongensboek Houen, jongens! over dit heldenepos. Het was van de hand van de destijds in protestantse kringen bekende schrijver K. Norel (1899-1971). Hij was kort na de rampnacht in Colijnsplaat geweest en had de verhalen uit de eerste hand gehoord. Het boekje is vele malen herdrukt en er verschenen ook twee Engelstalige uitgaven van: Stand By, Boys!. Het heldenverhaal met de onverwachte ontknoping ging in tal van tijdschriften de wereld over en werd toen bekender dan Hansje Brinker met zijn vinger in de dijk.

In 1993 werd na een succesvolle inzamelingsactie ter herinnering aan “het wonder van Colijnsplaat” deze coupure met de bijbehorende vloedplanken gereconstrueerd. Er bleek genoeg geld te zijn opgehaald om ook nog de Vlissingse kunstenaar Jan Haas (1941-2018) de opdracht te geven een bijpassend beeldhouwwerk te maken. Dit tot de verbeelding sprekende, tegelijk abstracte en concrete sculptuur is een van de toeristische aandachtstrekkers van Colijnsplaat.

Zie ook:

Coupure: doorgang tussen het dorp en de Oude Haven

https://www.noord-beveland.nl/historie/monumenten_42467/item/monument-houen-jongens-colijnsplaat_3753.html

Zie ook de video’s:

https://omroepzeeland.bbvms.com/custom/getDownload?sourceid=370085660-WZZL-4juli2017-ZPB170621LB

https://vimeo.com/242252734/0e0039b03e