Allang weet men dat er ten tijde van de Romeinse overheersing in het begin van onze jaartelling een intensief handelsverkeer bestond binnen Noordwest-Europa. Niet bekend was dat er veel schepen voeren tussen het huidige Noord-Beveland en andere over de Noordzee gelegen bestemmingen. Daarbij werden onder meer producten als vissaus, aardewerk en zout vanuit het Europese achterland via de Oosterschelde naar de Britse en Franse kusten langs Het Kanaal getransporteerd.

Deze geschiedenis lag namelijk onontdekt op de Oosterscheldebodem. Totdat in 1970 een Thoolse visser vlak voor de kust van Colijnsplaat enkele brokken natuursteen ophaalde in zijn netten. Er zat een vreemde vondst bij, volgens te hulp geroepen deskundigen een altaar. Daarop was een vrouw afgebeeld met een schaal vruchten op haar schoot en een hond aan haar zijde. Op het voetstuk stond een Latijnse inscriptie waarin een koopman uit Trier meldde met dit beeldhouwwerk zijn gelofte aan de godin Nehalennia in te lossen. Maar wie was in godsnaam Nehalennia?

Nader onderzoek bracht nog veel meer boven water. Door de vondst van honderden altaren en fragmenten daarvan, maar ook van veel bakstenen en dakpannen werd duidelijk dat in de huidige Oosterschelde een Romeinse handelsstad, genaamd Ganuenta, heeft gelegen. De vondsten wezen ook op het bestaan van een heiligdom daar, gewijd aan de godin Nehalennia.

Nehalennia

De godin Nehalennia heeft buiten het huidige Zeeland geen sporen nagelaten in het Romeinse Rijk. Naar het gebruik van de Romeinen werd de, mogelijk van oorsprong Keltische, godin als plaatselijke godheid gewoon ingepast in hun eigen internationale godenwereld. Rites, offerandes en zelfs een heilige plek werden zo deel van het dagelijkse geestesleven in deze door de Romeinen bezette streek.

Nehalennia werd vooral geëerd als beschermster van de handel en de zeevaart. Veel van de altaarstukken en votiefbeelden die sinds 1970 zijn gevonden en die worden bewaard in onder meer het Museum van Oudheden te Leiden, wijzen hierop. De attributen waarmee Nehalennia steeds wordt afgebeeld, de appels en de hond, zijn wellicht symbolen voor vruchtbaarheid en voor trouw.

De Gallo-Romeinse tempel

Enthousiast geworden door deze bijzondere archeologische vondsten bij hun dorp, heeft een aantal particulieren in 1996 het initiatief genomen een historisch gedenkteken voor dit tot dan toe ontbrekende stuk geschiedenis van Nederland op te richten in de vorm van een replica. De gereconstrueerde tempel in Colijnsplaat werd in 2005 officieel geopend en theatraal ritueel ingewijd. In 2008 werd het opgenomen in de Canon van Zeeland als tweede venster.

Het gebouw is wetenschappelijk verantwoord maar ook spiritueel inspirerend. Het kent een bijzondere Keltische maatvoering en is tegelijk een staaltje van moderne speelse architectuur en klassieke ambachtelijkheid.

De tempel is dagelijks gratis toegankelijk tussen 11.00 en 17.00 uur.

Zie ook: http://www.nehallenia.com

Zie ook: www.youtube.com/watch?time_continue=307&v=RfUZIsWtgyU&feature=emb_logo 

Zie ook: https://www.rmo.nl